Heb je vaak last van negatieve gedachten? Dat komt door je ‘Innerlijke Criticus’. Je ‘Innerlijke Criticus’ vergelijkt je voortdurend met andere mensen. Hij zorgt ervoor, dat jij degene bent die minder goed, sterk, slim, aantrekkelijk, intelligent, creatief, zakelijk of aardig bent, dan al die anderen.

Je ‘Innerlijke Criticus’ heeft het beste met je voor. Zonder zelfkritiek zou je immers nooit over jezelf nadenken en je afvragen of dingen beter of anders kunnen. Maar….. je ‘Innerlijke Criticus’ heeft er een handje van om permanent te overdrijven.

Heb je je de hele dag in het zweet gewerkt om je huis blinkend schoon te krijgen, dan zal je ‘Innerlijke Criticus’ het niet nalaten om je te wijzen op die ene stofdraad aan het plafond die je over het hoofd hebt gezien. En vervolgens zal je ‘Innerlijke Criticus’ er alles aan doen om je ervan te overtuigen, dat je dus niet goed genoeg je best hebt gedaan! Je kunt het in de ogen van de ‘Innerlijke Criticus’ nooit goed genoeg doen. En dan laat hij je ook nog eens nimmer met rust.

Negatieve gedachten: een scherp getraind oog

Je ‘Innerlijke Criticus’ heeft een haarscherp oog voor de allerkleinste details. Zo kan mijn ‘Innerlijke Criticus’ het niet nalaten om me te wijzen op vlekken in mijn kleding, zelfs als ze nauwelijks waarneembaar zijn. Vervolgens laat mijn criticus me regelmatig langdurig ongemakkelijk voelen. Helemaal als ik dat op dat moment niet in staat ben om me te verkleden. Wat zullen anderen wel niet van me denken? Dat ik vies en onverzorgd ben?

Voor je het weet, leidt de dialoog met je ‘Innerlijke Criticus’ je af van de interactie met anderen. Als ik coach, maar voortdurend moet denken aan dat vlekje op mijn kleding, doet dat iets met mijn alertheid en luistervaardigheden. En op het moment dat diezelfde ‘Innerlijke Criticus’ me doet geloven dat ik vies en onverzorgd ben, doet dat ook iets met de gedachten die ik over mezelf heb.

“Als ik vies en onverzorgd ben, ben ik dan wel goed genoeg om anderen te coachen? Ben ik überhaupt wel goed in wat ik doe?”

Voor je het weet daalt je zelfvertrouwen tot het nulpunt en heb je jezelf met hulp van je ‘Innerlijke Criticus’ wijsgemaakt, dat je niet goed genoeg bent en maar beter ander werk kunt gaan zoeken. En dat allemaal vanwege een minuscuul, nauwelijks waarneembaar vlekje in je kleding.

Hou je je wel aan de regeltjes?

Zo ver is je ‘Innerlijke Criticus’ bereid te gaan, mits je hem de ruimte geeft. Je ‘Innerlijke Criticus’ wil namelijk, dat jij je aan de regels houdt. Hij heeft je in de loop van je leven uitstekend geobserveerd. Hij kent de regels van al jouw deelpersonages. Hij houdt voortdurend in de gaten of jij je wel aan hun regels houdt. Zo niet, dan krijg je kritiek.

Het zal je waarschijnlijk niet verbazen, dat mijn ‘Perfectionist’ sterk in mij ontwikkeld is. In mijn vak is het belangrijk er representatief uit te zien. Het is belangrijk voor me, dat mensen zich op hun gemak voelen bij mij. Vandaar dat mijn ‘Innerlijke Criticus’ meteen vlijmscherp reageert, als mijn uiterlijk niet onberispelijk is.

Als je goed naar jouw ‘Innerlijke Criticus’ luistert, kun je dus precies ontdekken welke deelpersonages een hoofdrol spelen in jouw leven. Daar wil jouw ‘Innerlijke Criticus’ maar wat graag mee samenwerken! Meer achtergrondinformatie over het vormen van bondjes tussen deelpersonages, lees je in mijn boek.

De angst van je ‘Innerlijke Criticus’: daarom plant hij die negatieve gedachten

Hoe zorg je er nu voor dat die negatieve gedachten die jouw ‘Innerlijke Criticus’ je inplant, niet jouw leven gaan beheersen? Het is de kunst om je ‘Innerlijke Criticus’ voor jou te laten werken in plaats van dat jij alles doet wat je ‘Innerlijke Criticus’ zegt. Als je zijn kritiek kunt horen en er alleen van gebruikt wat je goeddunkt, kun je er veel aan hebben. Realiseer je dat zijn kritiek voortkomt uit oprechte bezorgdheid om jouw welzijn. Jouw ‘Innerlijke Criticus’ opereert altijd uit angst.

En angst is een slechte raadgever. Zelf heb je misschien wel eens dingen gedaan uit angst, waar je achteraf hartelijk om kunt lachen. Zo heb ik eens, toen ik in de brugklas zat, een rondedans uitgevoerd met mijn onderbroek rond mijn enkels, omdat er een spin in mijn onderbroek was gevallen toen ik op het toilet zat. Toen was het doodeng, maar nu snap ik maar al te goed dat het vriendinnetje met wie ik op dat moment huiswerk aan het maken was, bijna in haar broek pieste van het lachen.

Je hebt altijd een keuze om angst al dan niet serieus te nemen. Die arme spin is op dat moment waarschijnlijk banger van mij en mijn ongecontroleerde bewegingen geweest, dan ik van hem.

Als je nu weet dat angst een keuze is, weet dan ook, dat je ervoor kunt kiezen om je ‘Innerlijke Criticus’ voortdurend een podium te geven, of juist niet. Je bewust worden van de negatieve gedachten die je ‘Innerlijke Criticus’ je probeert in te prenten, is al een eerste stap naar heelwording.